| Cantigas: | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | XIII | XIV | XV | XVI | XVII | XVIII | XIX | XX | XXI | XXII | XXIII | XXIV | XXV |
1. PAXECO-MACHADO [h]e , como fan sempre.
3. MONACI nutolha , dando en nota na p. 435, a interpretación correcta da lectura paleográfica. PAXECO-MACHADO mj tolh ar, tentan de novo buscarlle sentido ao verso baseándose só en B.
4. PAXECO-MACHADO de ben a c am j , ata este punto chega a súa teima por atoparlle sentido ao texto baseándose só na lectura diplomática de B, sen ter en conta a versión de V.
9-10. BRAGA logo veja o senhor/ eu ssua que nom , interpretación errónea derivada da lectura de Monaci, que polo seu carácter paleográfico transmite as carencias e erros de V. Como ben apunta Nunes (Amigo III, p. 239) as palabras destes dous versos "são ditas em sentido irónico (assim também as do verso 16: mais logo me lh'eu queira ben), como mostra a oração parentética: que non seerei". Noutra orde de cousas, o verbo seerei, debe pronunciarse como bisílabo, por razóns métricas, xa que non pode facerse sinalefa no comezo do verso porque tanto a conxunción e coma o pronome eu adoitan manter sempre a súa independencia silábica (cf. Cunha, 1961: 43-58 e 109-135).
15. MONACI da ciran , aínda que indica en nota (p. 435) a interpretación correcta. NUNES le ciran en V, talvez a partir de Monaci. A lectura de V é claramente tiran. PAXECO-MACHADO len terra en B, ou polo menos non dan outra lectura diplomática do manuscrito entre as variantes deste verso, a pesar de que por sistema manteñen a grafía ir con que en B se representa a vibrante múltiple. Noutros casos, como na cantiga B. 1379, V. 987, dáse a mesma confusión gráfica (B: tira, V: tirã), tendo a palabra o significado inequívoco de 'terra'. Queda así descartada a remota posibilidade dun hapax *tiran alusivo á tiranía da muller na súa relación amorosa co amigo.
16. BRAGA queira , aínda que a lectura paleográfica de Monaci non dá pé á inclusión do i. NUNES queira e inclúe como variante de V a forma sen i, polo que se deduce que en B le queira, cando a forma quera está clara. Pensamos que a opción de Braga e Nunes de introducir un i no presente de subxuntivo quera é innecesaria. A forma quera, que aparece nos dous manuscritos, é a etimolóxica (<QUAERAT) e rexístrase noutros casos do galego medieval (cf. Michaëlis, Glossário, s. v. querer; Mettmann, CSM, s. v. querer; J. L. Rodríguez, 1980: 113, ou G. Marroni, 1968: 326). Por outra parte aínda se rexistran actualmente as formas quera: [keɾa] en puntos do galego de Asturias, León e do oriente de Ourense, e [kεɾa] en puntos illados do sur de Pontevedra e do surleste de Ourense [1] .
17. BRAGA se m'end'eu por lapso derivado da lectura diplomática deste verso do refrán en V, que difire dos outros tres casos en que aparece. En consecuencia o verso resulta hipométrico.
21. BRAGA salirá. Aparece a forma salira nos dous manuscritos. A secuencia ir en B representa, como é sabido, a vibrante múltiple, que en V se representa habitualmente como rr, salvo excepcións coma a do v. 15 tiran e mais neste caso. Ademais, lendo salirá, o verso resultaría hipermétrico. COHEN salrrá.
25. MONACI qirrey.
[1] Cf. ALGa, I: 661-662, Mapa nº 342. Para estas formas dialectais minoritarias, e para a medieval quera, M. Ferreiro (1995: 335) propón unha explicación analóxica co presente de indicativo.
| Servizo de publicacións da Universidade de Vigo - 2010 | Xosé Bieito Arias Freixedo |